70 tësãców za “kaszëbską” domenã

(*) Òbrôzk pòchôdô ze starnë serwisu alegro.pl (kòpijô z dnia 19 môja 2006 rokù)

Miéwca domenë kaszuby.pl wëstôwił ją na zôczątkù môja na internetową aukcëjã. Samô ji zamkłosc nié bëła aktualizowónô prakticzno ju òd zôczątkù ji bëcegò w necé – żle mie pamiãc nié mili, to òd strumiannika 2001 rokù, a to że nalôzła sã na akcëji nié je niczëm lëchim. Pamiãtôm równak “aferã”, chòba z 2003 rokù, z pòrnograficzną pòddomeną jakô sã tam krótkò najdiwôła – òd tegò czasu móm co do ti domenë malińką niészmakã. Czëkawe bëł wedle mie dosc wësoczi wëchódny priz jaczi szło ùzdrzec na akcëji (http://www.allegro.pl/item100426002_www_kaszuby_pl_na_sprzedaz.html) : 70.000 złotëch. Tim razą nié dało sã ji przedac, le mëszlã, ze za jaczis czas sã gwës chtos nalôze.

Biôtkòwanié

Në jo, to biôtkùjã sã znôwù z CMS-ã (cms: systema sprôwianiô zamkłosce) drupal (http://drupal.org). Z wszëtczich jaczé jô slédné 4 lata testowôł, widzi mie sã òn nôbarżi. Òdbiér je to gwës subiektiwny, le co taczim nié je 🙂 . Nen CMS òkróm tegò, że wspiérô utf-8, co je mùszebné przë kaszëbskòjãzëcznëch starnach, dôwô brëkòwnikòm baro dżibczé prawa sprôwianiô starnama – na ôrt jaczé mie prawie òdpòwiôdô.
Przekłôdôm narô kaszëbskòjãzëczné starnë kaszëbijë ë mëszlã doch sã przeniesc tam z tim blogã – bë w kùncu pisac cos wicy na jednym placu pò kaszëbskù, a nié le blós ò Kaszëbach czë téż kaszëbiznie.

Kaszëbsczé gazétë

Stark Wiktór (z Pòmieczëna) nié żałowôł dëtka na kaszëbsczé gazétë – tak mie gôdôł mòj tatk, òd niegò znôł mój starszi Gùczów Macka. Jô sóm tegò nié pamiãtôm, bò ùmôrł òn je w rokù 1970 – jak jô bëł 5 lôt stôri. Tobôczącegò starka co lëdôł baro òberwasowé bómczi pamiãtôm równak.
Nié żałùją Kaszëbi dali dëtków na kaszëbsczé (taczé w jaczich chòc përznã bënë stoi w kaszëbsczim jãzëkù) cządniczi?
Czasë terô téż taczé, że dëtk nie sédzi letkò w taszë ë wprzód trza familëjã nakarmic, le przódë (pò wòjnie) to doch téż nié bëło lëdzom letkò.

Môj 2005 a 2006

Łońsczégò rokù, téż w môju, przeszła przez gazétë klëka ò tim, że miemiecczi skrôwno radikalno prawicowi part (NPD) drëkùje swòjã gazéta (DS – Miemiecczi Głos) w Pòlsce – dokłôdno w Zeloni Górze. Przëtrôfk nen bëł ò tëli smiészny, że rëchli przédnik tegò partu prowadzëł welacëjną agitacëjã pòd parolą “Zasztëkac grańce dlô nisczëch zôróbków” – szło tuwò ò kraje Wëstrzódni Eùropë – a sóm drëkòwôł w Pòlsce, bò bëło tóni. Dolmaczëł òn sã równak, że nicht nié chcôł jima tegò w Miemcach drëkòwac – prôwda bëła takô, że jinsze cządniczi ò zblëżonëch pòzdrzatkach bëłë ë są dali tam drëkòwóné. Wëszłe je to na wiérzk przez przëpôdkòwą graniczną kòntrola, w jaczi nôlezle colnicë nônowszi dowòzënk cządnika z drëkarni. Zarô pò tim w Zeloni Górze pòlsczi szpecjalne słùżbë zajãłë drëkarniô, bë sprawdzëc czë nié òstało złamóne pòlsczi prawò – gazéta ta drëkòwónô je terô w Lëtewsce.

Continue reading

Media Wiki – pòsobnô programa w kaszëbsczim jãzëkù

Logò softwôrë MediaWiki

Soft-wôra MediaWiki (http://www.mediawiki.org/wiki/MediaWiki) òd wersëji 1.5 mô ju fùlwôrtwôrtny kaszëbsczi interefejs

Nawetka żle ju w zôstni wersëji 1.4 kaszëbsczi bëł ju bënë, to tak pò prôwdzé le w baro spòdlowim dzélu – terô ju to wëzdrzi jinaczi ë mòżemë pisac smiało ò nowi kaszëbsczi programie.

Co to je na MediaWiki?

Je to programa do zrechtënkù internétowëch starnów na ôrt Wikipedijë, dze to spòlëzna (wikszó czë mnészô) je w sztãdze robic razã nad jedną internétową ùdbą, zjinaczac ë pòprôwiac tekstë, czë téż dodôwac nowé.

Continue reading

Cassubdict, kaszëbsczi słowôrz ònlain ë programa na kòmpùtr

Przédną zgrôwa ùdbë je ùżëczenié òglowòprzistãpnégò darmôk słowôrza kaszëbsczégò jãzëka.

Www.cassubia-dictionary.com – starnë na tim môlu najdiwają sã òd 2004 rokù, równak samô robòta nad nima dérëje ju dłëżi . Zôczątk temù dôł Zapisownik Słowôrzka Kaszëbskò-Pòlsczégò Marka Kwidzińsczégò z 2002 rokù, jaczi nachôdôł sã w tim czasu na darmôk internétowi adrese przë pòrtalu Yahoo!. Wedle nisczégò zaczekawieniô ë felënkù wespółrobòtników nad ùdbą robił wprzód le jeden człowiek. Do dzysdniowégò wëzdrzatkù ë dinamiczi ùdbë je doszłi z przëtrôfkòwégò zeńdzeniô, na zôczątkù 2004 rokù, z Riszardã Grzesło, chtëren, jak wëszło òb czas rozmòwë z nim, robił ju nad sotf-wôrą słowôrza na Windowsa.
Continue reading

Open Directory Project

Wiadło ò zamkniãcym kataloga ODP

Open Directory Project, zwóny téż DMoz òd Directory Mozilla, – bëł w latach w latach 1998–2017  òtëmkłą ùdbą stôwiającą se za zgrôw zrëchtowanié wiarëwôrtnëgò kataloga internétowich dostónków. ODP bëł rëdagòwóny  przez dobrowòlników. Zamëkôł w se wicy jakno 4 milionë lënków zebrónëch w 460 000 témòwëch kategòrëjach. Bëł to nôwikszi ë nôbarżi wiarëwôrtny zdrój wëdowiédzé, do chtërnegò òdwòłiwałë sã wszëtczié, wôżne szëkôrzé: òd AltaVista – przez Google – pò Yahoo.

Kaszëbskòjãzëkòwi dzél ODP òstôł zrëszony w stëcznikù 2002. rokù ë bëł pierszą kaszëbskòjãzëkòwą ôpen ùdbã w sécë.

Wikipëdijô w kaszëbsczim jãzëkù

Kaszëbskòjãzëkòwô wersëjô Wikipedijë

Slédnegò strumiannika 2004 rokù òstała zrëszonô ùdba Wikipediji (http://wikipedia.org) w kaszëbsczim jãzëkù – Kaszëbskô Wikipedijô (http://csb.wikipedia.org). Zôczątk dała zrëszónô w stëcznikù 2001 rokù ùdba w anielsczim jãzëkù (http://www.wikipedia.org).

Ji zgrôwã je ùsôdzenié wòlny, internetowi encyklopediji. Wikipedijô to równak wicy jakno le encyklopedijô, to internetowô spòlëzna – zrzesz ùsôdzców, chtërnëch parłãczi zbiérnô deja ë zgrôwë.

Part w kaszëbsczim jãzëkù je w fazé rozwiju, a jegò dinamikã nie nôleżi przërówniwac do “wiôldżich” jãzëków, zanôléży òna równak òd naji aktiwnotë.

Internetowi przezérnik K-Meleon ë jegò kaszëbsczi dolmaczënk

K-Meleon je malińczim ë chùtczim internetowim przezérnikã, na platfòrmã Windows, zjisconym pòd GNU GPL ë òpiartim na pòchòdzącym z Mozilli nëkù Gecko. Dôwô òn mòżnotã brëkòwaniégò najich ùlëbników z Netscapa, Operë ë IE, dopasowaniégò do se: menu, lëstwë przërëchtënków ë skródzeniów. Jidze w nim téż òdstôwic òkna ‘popup’a, a òd wersëji 0.9x zamëkô òn w se téż czëtôrza nowinów RSS.

Pòpiérô wnet wszëtczé sztandardë W3C (World Wide Web Consortium) , jakno np.: CSS, CSS2, JavaScript, DOM, HTML4, XHTML, ëtd…. , a: Je nót dodac, że : IE 4, IE 5, IE 5.5, IE6, jakno ë Netscape 4.x nie trzimią sã za baro sztandardów W3C . Z IE familiji robi to nôlepi wersëjô 5.5 ë do tegò le jegò wersëjô na MAC’a.

Wiôldżim plusã K-Meleon‘a je króm kòmpatibilnosce ze sztandardama W3C na gwës to, że je gò mòżno téż letkò zrëszëc na starszëch kòmpùtrach, co bëło dlô mie wôżne przë welowaniém przezérnika do dolamczënkù na kaszëbsczi.
Kòl kùńca 2002 rokù stałe dlô mie do welaceji na platfòrmã Windows (z “czëstëch” przezérników bez dodatkòwëch òptacëji jakno e-mailowô programa ëtp):

  • Phoenix (pòzdze Firebird – terô znôny jakno Firefox)
  • Beonex Communicator
  • ë K-meleon

Continue reading